UDI Volume 67 (Wrzesień/September 2020) |
|
|
Marta Ziółkowska, Katarzyna Kudłacz
Rewitalizacja w miastach tracących funkcje społeczno-gospodarcze – przegląd działań Urban regeneration in the cities losing socio-economic functions – overview of activities Urban Development Issues, vol. 67, 37–44 DOI: 10.2478/udi-2020-0032
Słowa kluczowe: rewitalizacja, miasta tracące funkcje społeczno-gospodarcze, projekty rewitalizacyjne
Keywords: urban regeneration, cities losing socio-economic functions, urban regeneration projects |
ABSTRAKT
W celu zobrazowania stanu rewitalizacji prowadzonej przez polskie miasta, w szczególności ośrodki średnie tracące funkcje społeczno-gospodarcze, pod uwagę należy wziąć pełen wachlarz przedsięwzięć zaplanowanych do realizacji w sporządzonych programach rewitalizacji. Analiza rodzaju projektów, ich kosztochłonności oraz źródeł finansowania pozwala na określenie prawdziwego charakteru i wymiaru tego procesu w skali krajowej, ale także na ocenę stopnia wykonalności planowanych zadań. Zrealizowane do tej pory projekty i nowe prawodawstwo warunkują nakreślenie dalszych kierunków i priorytetów w zakresie polityki rewitalizacyjnej prowadzonej w szczególności w miastach, które na skutek przemian ustrojowych i gospodarczych utraciły swoje dotychczasowe funkcje i zmagają się z procesem depopulacji.
W celu zobrazowania stanu rewitalizacji prowadzonej przez polskie miasta, w szczególności ośrodki średnie tracące funkcje społeczno-gospodarcze, pod uwagę należy wziąć pełen wachlarz przedsięwzięć zaplanowanych do realizacji w sporządzonych programach rewitalizacji. Analiza rodzaju projektów, ich kosztochłonności oraz źródeł finansowania pozwala na określenie prawdziwego charakteru i wymiaru tego procesu w skali krajowej, ale także na ocenę stopnia wykonalności planowanych zadań. Zrealizowane do tej pory projekty i nowe prawodawstwo warunkują nakreślenie dalszych kierunków i priorytetów w zakresie polityki rewitalizacyjnej prowadzonej w szczególności w miastach, które na skutek przemian ustrojowych i gospodarczych utraciły swoje dotychczasowe funkcje i zmagają się z procesem depopulacji.
ABSTRACT
In order to illustrate the state of urban regeneration carried out by Polish cities, especially in medium-sized cities losing their socio-economic functions, it is necessary to take into account the full range of projects planned for implementation in the prepared urban regeneration programmes. The analysis of the type of projects, their cost intensity and sources of financing allows to determine the true nature and dimension of this process on a national scale, but also to assess the feasibility of the planned tasks. The projects implemented so far and the new legislation determine the outlining of further directions and priorities in the field of urban regeneration policy conducted in particular in cities which, as a result of political and economic transformations, have lost their existing functions and are struggling with the depopulation process.
In order to illustrate the state of urban regeneration carried out by Polish cities, especially in medium-sized cities losing their socio-economic functions, it is necessary to take into account the full range of projects planned for implementation in the prepared urban regeneration programmes. The analysis of the type of projects, their cost intensity and sources of financing allows to determine the true nature and dimension of this process on a national scale, but also to assess the feasibility of the planned tasks. The projects implemented so far and the new legislation determine the outlining of further directions and priorities in the field of urban regeneration policy conducted in particular in cities which, as a result of political and economic transformations, have lost their existing functions and are struggling with the depopulation process.
REFERENCES
Główny Urząd Statystyczny, 2014, Prognoza ludności na lata 2014–2050, GUS, Warszawa.
Jadach-Sepioło A., Kułaczkowska A., Mróz A. (red.), 2018, Rewitalizacja w praktyce. Modele rozwiązań jako efekty konkursu Modelowa Rewitalizacja Miast i pilotaży w zakresie rewitalizacji, Krajowy Instytut Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Warszawa.
Jarczewski W., Kułaczkowska A., 2019, Rewitalizacja. Raport o stanie polskich miast, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa–Kraków.
Kaczmarek S., 2001, Rewitalizacja terenów poprzemysłowych. Nowy wymiar w rozwoju miast, Wydaw. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kudłacz K., Tylka M., Ziółkowska M., 2019, Techniki i metody stosowane w procedurze delimitacji obszarów zdegradowanych i rewitalizacji w kontekście obowiązujących aktów prawnych, Samorząd Terytorialny, 1–2, 84–96.
Leszczyński M., Kadłubowski J., 2016, Ustawa o rewitalizacji. Komentarz praktyczny, Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, Warszawa.
Ministerstwo Rozwoju, 2015, Krajowa Polityka Miejska 2023, MR, Warszawa.
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2010, Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010–2020: regiony, miasta, obszary wiejskie, MRR, Warszawa.
Ryś R., 2017, Gminny Program Rewitalizacji, [w:] J.H. Szlachetko, K. Borówka (red.), Ustawa o rewitalizacji. Komentarz. Tom I, Instytut Metropolitalny, Gdańsk, 185–204.
Skalski K., 2006, Projekty i programy rewitalizacji w latach 2000–2006. Studium przypadków, Stowarzyszenie Forum Rewitalizacji, Kraków. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Rynku Pracy STOS, LB&E, 2018, Raport końcowy w ramach badania: Ewaluacja śródokresowa PO PT 2014–2020, Stowarzyszenie STOS, LB&E, Warszawa.
Szlachetko J.H, 2017, Miejscowy plan rewitalizacji a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Różnice w zakresie przedmiotowym upoważnienia ustawowego, Metropolitan, 1(7), 40–59.
Śleszyński P., 2016, Delimitacja miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
Zuziak Z.K., 1998, Strategie rewitalizacji przestrzeni śródmiejskiej, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Kraków.
Akty prawne i orzecznictwa
Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, DzU 2020 poz. 802. Źródła internetowe i bazy danych Portal Funduszy Europejskich: www.funduszeeuropejskie.gov.pl [data dostępu: 14.08.2020].
Główny Urząd Statystyczny, 2014, Prognoza ludności na lata 2014–2050, GUS, Warszawa.
Jadach-Sepioło A., Kułaczkowska A., Mróz A. (red.), 2018, Rewitalizacja w praktyce. Modele rozwiązań jako efekty konkursu Modelowa Rewitalizacja Miast i pilotaży w zakresie rewitalizacji, Krajowy Instytut Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa, Warszawa.
Jarczewski W., Kułaczkowska A., 2019, Rewitalizacja. Raport o stanie polskich miast, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa–Kraków.
Kaczmarek S., 2001, Rewitalizacja terenów poprzemysłowych. Nowy wymiar w rozwoju miast, Wydaw. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kudłacz K., Tylka M., Ziółkowska M., 2019, Techniki i metody stosowane w procedurze delimitacji obszarów zdegradowanych i rewitalizacji w kontekście obowiązujących aktów prawnych, Samorząd Terytorialny, 1–2, 84–96.
Leszczyński M., Kadłubowski J., 2016, Ustawa o rewitalizacji. Komentarz praktyczny, Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, Warszawa.
Ministerstwo Rozwoju, 2015, Krajowa Polityka Miejska 2023, MR, Warszawa.
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2010, Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010–2020: regiony, miasta, obszary wiejskie, MRR, Warszawa.
Ryś R., 2017, Gminny Program Rewitalizacji, [w:] J.H. Szlachetko, K. Borówka (red.), Ustawa o rewitalizacji. Komentarz. Tom I, Instytut Metropolitalny, Gdańsk, 185–204.
Skalski K., 2006, Projekty i programy rewitalizacji w latach 2000–2006. Studium przypadków, Stowarzyszenie Forum Rewitalizacji, Kraków. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Rynku Pracy STOS, LB&E, 2018, Raport końcowy w ramach badania: Ewaluacja śródokresowa PO PT 2014–2020, Stowarzyszenie STOS, LB&E, Warszawa.
Szlachetko J.H, 2017, Miejscowy plan rewitalizacji a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Różnice w zakresie przedmiotowym upoważnienia ustawowego, Metropolitan, 1(7), 40–59.
Śleszyński P., 2016, Delimitacja miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
Zuziak Z.K., 1998, Strategie rewitalizacji przestrzeni śródmiejskiej, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Kraków.
Akty prawne i orzecznictwa
Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, DzU 2020 poz. 802. Źródła internetowe i bazy danych Portal Funduszy Europejskich: www.funduszeeuropejskie.gov.pl [data dostępu: 14.08.2020].