UDI Volume 73 (2022)
|
|
|
Klaudia Dziadowicz
Idea smart city w dokumentach strategicznych polskich dużych miast A smart city in the strategic documents of Polish large cities Urban Development Issues, vol. 73, 03 https://doi.org/10.51733/udi.2022.73.03
Słowa kluczowe: inteligentne miasto, smart city, technologie informacyjno--komunikacyjne
Keywords: intelligent city, smart city, information and communication technology |
ABSTRAKT
Smart city – miasto inteligentne to koncepcja, która w ostatnich latach zyskuje na popularności. Możemy usłyszeć czy przeczytać o coraz większej liczbie miast, które określa się mianem smart, bądź które dążą do tego miana. Celem niniejszego artykułu jest sprawdzenie, czy i w jakim stopniu polskie miasta w swoich wizjach i strategiach rozwoju kierują się bądź korzystają z założeń miasta inteligentnego, a także określenie obszarów działania samorządu, w których inteligentne rozwiązania mają zdaniem miasta szczególne znaczenie. Procedura badawcza składała się z 2 etapów, a próba badawcza wynosiła 26 dużych (powyżej 100 tys. mieszkańców) ośrodków miejskich. Na pierwszym etapie poddano analizie strategie rozwoju tych miast pod kątem realizacji koncepcji smart city. Druga cześć procedury obejmowała przegląd innych dokumentów poświęconych smart city. W opracowaniu wykorzystano metodę analizy treści na podstawie wybranych kryteriów. Artykuł pozwala odpowiedzieć na pytania, jak miasta definiują smart city w dokumentach strategicznych, jakie miejsce zajmuje koncepcja inteligentnego miasta w wyżej wymienionych dokumentach oraz jakie działania i w jakich obszarach zamierzają podjąć miasta w kontekście inteligentnych rozwiązań. Wyróżniono ośrodki, które cechuje kompleksowe podejście do idei smart city oraz sprawdzono, czy działania, o których mowa, będą poddane ewaluacji z zastosowaniem konkretnych wskaźników.
Smart city – miasto inteligentne to koncepcja, która w ostatnich latach zyskuje na popularności. Możemy usłyszeć czy przeczytać o coraz większej liczbie miast, które określa się mianem smart, bądź które dążą do tego miana. Celem niniejszego artykułu jest sprawdzenie, czy i w jakim stopniu polskie miasta w swoich wizjach i strategiach rozwoju kierują się bądź korzystają z założeń miasta inteligentnego, a także określenie obszarów działania samorządu, w których inteligentne rozwiązania mają zdaniem miasta szczególne znaczenie. Procedura badawcza składała się z 2 etapów, a próba badawcza wynosiła 26 dużych (powyżej 100 tys. mieszkańców) ośrodków miejskich. Na pierwszym etapie poddano analizie strategie rozwoju tych miast pod kątem realizacji koncepcji smart city. Druga cześć procedury obejmowała przegląd innych dokumentów poświęconych smart city. W opracowaniu wykorzystano metodę analizy treści na podstawie wybranych kryteriów. Artykuł pozwala odpowiedzieć na pytania, jak miasta definiują smart city w dokumentach strategicznych, jakie miejsce zajmuje koncepcja inteligentnego miasta w wyżej wymienionych dokumentach oraz jakie działania i w jakich obszarach zamierzają podjąć miasta w kontekście inteligentnych rozwiązań. Wyróżniono ośrodki, które cechuje kompleksowe podejście do idei smart city oraz sprawdzono, czy działania, o których mowa, będą poddane ewaluacji z zastosowaniem konkretnych wskaźników.
ABSTRACT
A smart city is a concept that has become increasingly popular in recent years. We can hear or read about an increasing number of cities that are known as smart or strive for this title. The purpose of this article is to examine whether and to what extent Polish cities are guided by or benefit from the assumptions of a smart city in their vision and development strategy, and to identify areas of self-government activity in which smart solutions are, according to the city, of particular importance. The test procedure consisted of 2 steps. The research sample comprised 26 large (more than 100 000 inhabitants) urban centres. In the first phase, the development strategies of these cities were analysed in terms of implementing a smart city. The second part included an overview of other documents on a smart city. The study uses a method of content analysis based on selected criteria. The article answers the questions of how cities define a smart city in strategic documents, what place a smart city occupies in the aforementioned papers and what actions cities intend to take regarding smart solutions and in which areas. Centres with a comprehensive approach to a smart city were identified and it was verified whether the activities in question will be evaluated using specific indicators.
A smart city is a concept that has become increasingly popular in recent years. We can hear or read about an increasing number of cities that are known as smart or strive for this title. The purpose of this article is to examine whether and to what extent Polish cities are guided by or benefit from the assumptions of a smart city in their vision and development strategy, and to identify areas of self-government activity in which smart solutions are, according to the city, of particular importance. The test procedure consisted of 2 steps. The research sample comprised 26 large (more than 100 000 inhabitants) urban centres. In the first phase, the development strategies of these cities were analysed in terms of implementing a smart city. The second part included an overview of other documents on a smart city. The study uses a method of content analysis based on selected criteria. The article answers the questions of how cities define a smart city in strategic documents, what place a smart city occupies in the aforementioned papers and what actions cities intend to take regarding smart solutions and in which areas. Centres with a comprehensive approach to a smart city were identified and it was verified whether the activities in question will be evaluated using specific indicators.
REFERENCES
Al Sharif R., Pokharel S., 2022, Smart City Dimensions and AssociatedvRisks. Review of literature, Sustainable Cities and Society, 77, 103542.
Batty M., Axhausen K.W., Giannotti F., Pozdnoukhov A., Bazzani A., Wachowicz M., Ouzounis G, Portugali Y., 2012, Smart cities of the future, The European Physical Journal Special Topics, 214, 481 – 518. DOI: 10.1140/epjst/e2012-01703-3 [data dostępu:15.09.2022].
Bolici R., Mora L., 2016, The development process of smart city strategies: the case of Barcelona, [w:] J. Rajaniemi (ed.), Re-city: future city – combining disciplines, Tampere University of Technology, Tampere, 155 – 181.
Calzada I., 2017, The techno-politics of data and smart devolution in city-regions. Comparing Glasgow, Bristol, Barcelona, and Bilbao, Systems, 5(1), 18.
Camero A., Alba E., 2019, Smart city and information technology. A review, Cities, 93, 84 – 94. Dostępne na: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0264275118304025 [data dostępu: 15.09.2022].
Dominiak B., 2019, ISO 37120: Lublin z certyfikatem. Dostępne na: https://smartcityblog.pl/iso-37120-lublin-z- certyfikatem [data dostępu: 15.09.2022].
Ewaluacja realizacji koncepcji smart city w krajach grupy wyszehradzkiej. Przegląd zagadnień związanych z inteligentnym miastem V4, [b.r.]. Dostępne na: https://www.ewaluacja.gov.pl/media/102581/Smart_City_zal2_Przeglad_zagadnien.pdf [data dostępu: 20.06.2022].
Giffinger R., Fertner Ch., Kramar H., Meijers E., 2007, City-ranking of European medium-sized cities, Vienna University of Technology. Dostępne na: http://www.smart-cities.eu/download/city_ranking_final.pdf [data dostępu: 15.09.2022].
Gotlib D., Olszewski R. (red.), 2016, Smart city. Informacja przestrzenna w zarządzaniu inteligentnym miastem, PWN, Warszawa.
Mancebo F., 2020, Smart city strategies. Time to involve people. Comparing Amsterdam, Barcelona and Paris, Journal of Urbanism: International Research on Placemaking and Urban Sustainability, 13(2), 133 – 152.
Masik G., Sagan I., Scott J.W., 2021, Smart city strategies and new urban development policies in the Polish context, Cities, 108, 102970.
Masik G., Studzińska D., 2018, Ewolucja koncepcji i badania miasta inteligentnego, Przegląd Geograficzny, 90(4), 557 – 571.
Middleton E., 2018, Smart City Strategic Planning in North America: Learnings for London. Dostępne na: https://www.london.gov.uk/sites/default/files/smart_city_strategic_planning_in_na_for_smart_london_em_vfinal.pdf [data dostępu: 20.06.2022].
Pozdniakova A.M., 2018, Smart city strategies „London – Stockholm – Vienna – Kyiv”, Acta Innovations, 27, 31 – 45.
Sikora-Fernandez D., 2013, Koncepcja „smart city” w założeniach polityki rozwoju miasta – polska perspektywa, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 290, 83 – 94. Dostępne na: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_10403/c/06-sikora.pdf [data dostępu: 30.03.2022].
Smart city: jak inteligentne miasta poprawiają życie mieszkańców?, [b.r.]. Dostępne na: https://ideologia.pl/smart-city-jak-inteligentne-miasta-poprawiaja-zycie-mieszkancow [data dostępu: 07.04.2022].
Smart narzędzia, czyli o instrumentach wsparcia dla rozwoju idei smart city w Polsce, 2019. Dostępne na: https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/miir-idea-smart-city-w-polsce-7708.html [data dostępu: 21.06.2022].
United Nations, Department of Economic and Social Affairs (UNDESA), 2019, World population prospects 2019: Highlights. Dostępne na: https://population.un.org/wpp/Publications/Files/wpp2019_10KeyFindings.pdf [data dostępu: 15.09.2022].
Wolniak R., 2019, Wykorzystanie normy ISO 37120 do zarządzania jakością życia w mieście, [w:] I. Jonek-Kowalska, Wyzwania i uwarunkowania zarządzania inteligentnymi miastami, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 124 – 139.
Wray S., 2021, New York gears up for IoT growth with new strategy. Dostępne na: https://cities-today.com/new-york-gears-up--for-iot-growth-with-new-strategy [data dostępu: 21.06.2022].
Dokumenty strategiczne
Bydgoszcz 2030. Strategia Rozwoju, 2020, Bydgoszcz.
e-Zabrze. Strategia budowy Społeczeństwa informacyjnego miasta Zabrze do roku 2020+, 2015, Zabrze.
Gdańsk 2030 Plus. Strategia Rozwoju Miasta, 2014, Gdańsk.
Model Smart City Poznań, 2019, Poznań
Projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce 2030+ w kierunku smart city, 2021, Kielce.
Radom 2030. Strategia dalszego rozwoju gminy miasta Radomia, 2019, Radom.
Strategia #Warszawa2030, 2018, Warszawa.
Strategia Lublin 2030, 2022, Lublin.
Strategia Rozwoju Bielska-Białej do 2030 roku, 2022, Bielsko-Biała.
Strategia rozwoju Elbląga 2020+, 2014, Elblag.
Strategia Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030, 2018, Kraków.
Strategia Rozwoju Miasta – Tarnów 2030, 2022, Tarnów.
Strategia Rozwoju Miasta Białegostoku do 2030 roku, 2021, Białystok.
Strategia Rozwoju Miasta Częstochowa 2030+, 2016, Częstochowa.
Strategia Rozwoju Miasta Gorzowa Wielkopolskiego 2030, 2021, Gorzów Wielkopolski.
Strategia Rozwoju Miasta Kalisza na lata 2014 – 2024, 2014, Kalisz.
Strategia Rozwoju Miasta Katowice 2030, 2015, Katowice.
Strategia Rozwoju Miasta Łodzi 2030+, 2021, Łódź.
Strategia Rozwoju Miasta Poznania 2020+, 2017, Poznań.
Strategia Rozwoju Miasta Ruda Śląska do 2030 roku – aktualizacja 2018 rok, 2018, Ruda Śląska.
Strategia Rozwoju Miasta Torunia do roku 2020 z uwzględnieniem perspektywy rozwoju do 2028 r., 2018, Toruń.
Strategia Rozwoju Miasta Tychy 2020+, 2014, Tychy.
Strategia rozwoju miasta Włocławek 2030+, 2021, Włocławek.
Strategia Rozwoju Miasta: Dąbrowa Górnicza 2022 – Aktualizacja, 2015, Dabrowa Górnicza.
Strategia Rozwoju Szczecina 2025, 2011, Szczecin.
Strategia SMART_KOM, czyli mapa drogowa dla inteligentnych rozwiązań w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, 2015, Kraków.
Strategia Wrocław 2030, 2018, Wrocław.
Strategia Zrównoważonego Rozwoju Miasta Płocka do 2030 roku, 2018, Płock.
Zabrze 2030. Strategia Rozwoju Miasta, 2018, Zabrze.
Barcelona Digital City Plan, 2016, Barcelona.
Montréal Smart and Digital City, 2014, Montreal.
Smart City Wien Framework Strategy 2019 – 2050, 2019, Wiedeń.
Smart London Plan, 2013, Londyn.
Smarter London Together, 2018, Londyn.
Strategy for Stockholm as a smart and connected city, 2017, Sztockholm.
WeHo Smart City Strategic Plan, 2018, West Hollywood.
Al Sharif R., Pokharel S., 2022, Smart City Dimensions and AssociatedvRisks. Review of literature, Sustainable Cities and Society, 77, 103542.
Batty M., Axhausen K.W., Giannotti F., Pozdnoukhov A., Bazzani A., Wachowicz M., Ouzounis G, Portugali Y., 2012, Smart cities of the future, The European Physical Journal Special Topics, 214, 481 – 518. DOI: 10.1140/epjst/e2012-01703-3 [data dostępu:15.09.2022].
Bolici R., Mora L., 2016, The development process of smart city strategies: the case of Barcelona, [w:] J. Rajaniemi (ed.), Re-city: future city – combining disciplines, Tampere University of Technology, Tampere, 155 – 181.
Calzada I., 2017, The techno-politics of data and smart devolution in city-regions. Comparing Glasgow, Bristol, Barcelona, and Bilbao, Systems, 5(1), 18.
Camero A., Alba E., 2019, Smart city and information technology. A review, Cities, 93, 84 – 94. Dostępne na: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0264275118304025 [data dostępu: 15.09.2022].
Dominiak B., 2019, ISO 37120: Lublin z certyfikatem. Dostępne na: https://smartcityblog.pl/iso-37120-lublin-z- certyfikatem [data dostępu: 15.09.2022].
Ewaluacja realizacji koncepcji smart city w krajach grupy wyszehradzkiej. Przegląd zagadnień związanych z inteligentnym miastem V4, [b.r.]. Dostępne na: https://www.ewaluacja.gov.pl/media/102581/Smart_City_zal2_Przeglad_zagadnien.pdf [data dostępu: 20.06.2022].
Giffinger R., Fertner Ch., Kramar H., Meijers E., 2007, City-ranking of European medium-sized cities, Vienna University of Technology. Dostępne na: http://www.smart-cities.eu/download/city_ranking_final.pdf [data dostępu: 15.09.2022].
Gotlib D., Olszewski R. (red.), 2016, Smart city. Informacja przestrzenna w zarządzaniu inteligentnym miastem, PWN, Warszawa.
Mancebo F., 2020, Smart city strategies. Time to involve people. Comparing Amsterdam, Barcelona and Paris, Journal of Urbanism: International Research on Placemaking and Urban Sustainability, 13(2), 133 – 152.
Masik G., Sagan I., Scott J.W., 2021, Smart city strategies and new urban development policies in the Polish context, Cities, 108, 102970.
Masik G., Studzińska D., 2018, Ewolucja koncepcji i badania miasta inteligentnego, Przegląd Geograficzny, 90(4), 557 – 571.
Middleton E., 2018, Smart City Strategic Planning in North America: Learnings for London. Dostępne na: https://www.london.gov.uk/sites/default/files/smart_city_strategic_planning_in_na_for_smart_london_em_vfinal.pdf [data dostępu: 20.06.2022].
Pozdniakova A.M., 2018, Smart city strategies „London – Stockholm – Vienna – Kyiv”, Acta Innovations, 27, 31 – 45.
Sikora-Fernandez D., 2013, Koncepcja „smart city” w założeniach polityki rozwoju miasta – polska perspektywa, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 290, 83 – 94. Dostępne na: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_10403/c/06-sikora.pdf [data dostępu: 30.03.2022].
Smart city: jak inteligentne miasta poprawiają życie mieszkańców?, [b.r.]. Dostępne na: https://ideologia.pl/smart-city-jak-inteligentne-miasta-poprawiaja-zycie-mieszkancow [data dostępu: 07.04.2022].
Smart narzędzia, czyli o instrumentach wsparcia dla rozwoju idei smart city w Polsce, 2019. Dostępne na: https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/miir-idea-smart-city-w-polsce-7708.html [data dostępu: 21.06.2022].
United Nations, Department of Economic and Social Affairs (UNDESA), 2019, World population prospects 2019: Highlights. Dostępne na: https://population.un.org/wpp/Publications/Files/wpp2019_10KeyFindings.pdf [data dostępu: 15.09.2022].
Wolniak R., 2019, Wykorzystanie normy ISO 37120 do zarządzania jakością życia w mieście, [w:] I. Jonek-Kowalska, Wyzwania i uwarunkowania zarządzania inteligentnymi miastami, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 124 – 139.
Wray S., 2021, New York gears up for IoT growth with new strategy. Dostępne na: https://cities-today.com/new-york-gears-up--for-iot-growth-with-new-strategy [data dostępu: 21.06.2022].
Dokumenty strategiczne
Bydgoszcz 2030. Strategia Rozwoju, 2020, Bydgoszcz.
e-Zabrze. Strategia budowy Społeczeństwa informacyjnego miasta Zabrze do roku 2020+, 2015, Zabrze.
Gdańsk 2030 Plus. Strategia Rozwoju Miasta, 2014, Gdańsk.
Model Smart City Poznań, 2019, Poznań
Projekt Strategii Rozwoju Miasta Kielce 2030+ w kierunku smart city, 2021, Kielce.
Radom 2030. Strategia dalszego rozwoju gminy miasta Radomia, 2019, Radom.
Strategia #Warszawa2030, 2018, Warszawa.
Strategia Lublin 2030, 2022, Lublin.
Strategia Rozwoju Bielska-Białej do 2030 roku, 2022, Bielsko-Biała.
Strategia rozwoju Elbląga 2020+, 2014, Elblag.
Strategia Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030, 2018, Kraków.
Strategia Rozwoju Miasta – Tarnów 2030, 2022, Tarnów.
Strategia Rozwoju Miasta Białegostoku do 2030 roku, 2021, Białystok.
Strategia Rozwoju Miasta Częstochowa 2030+, 2016, Częstochowa.
Strategia Rozwoju Miasta Gorzowa Wielkopolskiego 2030, 2021, Gorzów Wielkopolski.
Strategia Rozwoju Miasta Kalisza na lata 2014 – 2024, 2014, Kalisz.
Strategia Rozwoju Miasta Katowice 2030, 2015, Katowice.
Strategia Rozwoju Miasta Łodzi 2030+, 2021, Łódź.
Strategia Rozwoju Miasta Poznania 2020+, 2017, Poznań.
Strategia Rozwoju Miasta Ruda Śląska do 2030 roku – aktualizacja 2018 rok, 2018, Ruda Śląska.
Strategia Rozwoju Miasta Torunia do roku 2020 z uwzględnieniem perspektywy rozwoju do 2028 r., 2018, Toruń.
Strategia Rozwoju Miasta Tychy 2020+, 2014, Tychy.
Strategia rozwoju miasta Włocławek 2030+, 2021, Włocławek.
Strategia Rozwoju Miasta: Dąbrowa Górnicza 2022 – Aktualizacja, 2015, Dabrowa Górnicza.
Strategia Rozwoju Szczecina 2025, 2011, Szczecin.
Strategia SMART_KOM, czyli mapa drogowa dla inteligentnych rozwiązań w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, 2015, Kraków.
Strategia Wrocław 2030, 2018, Wrocław.
Strategia Zrównoważonego Rozwoju Miasta Płocka do 2030 roku, 2018, Płock.
Zabrze 2030. Strategia Rozwoju Miasta, 2018, Zabrze.
Barcelona Digital City Plan, 2016, Barcelona.
Montréal Smart and Digital City, 2014, Montreal.
Smart City Wien Framework Strategy 2019 – 2050, 2019, Wiedeń.
Smart London Plan, 2013, Londyn.
Smarter London Together, 2018, Londyn.
Strategy for Stockholm as a smart and connected city, 2017, Sztockholm.
WeHo Smart City Strategic Plan, 2018, West Hollywood.