|
Anna Uszkur
Wymiar przestrzenny strategii rozwoju gminy Spatial policy of the municipality development strategy Urban Development Issues, vol. 74, 110 – 124, https://doi.org/10.51733/udi.2023.74.10
Słowa kluczowe: model struktury funkcjonalno-przestrzennej, ustalenia i rekomendacje w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej, polityka przestrzenna gminy
Keywords: model of the functional and spatial structure, arrangements and recommendations in the field of creating and conducting spatial policy, spatial policy of the municipality |
ABSTRAKT
Strategia rozwoju gminy określa główne cele rozwoju jednostki samorządu terytorialnego szczebla lokalnego oraz sposoby dojścia do ich realizacji. Integruje ona zagadnienia związane z rozwojem społecznym, gospodarczym oraz przestrzennym. Wymiar przestrzenny strategii powinien być realizowany w szczególności poprzez określenie modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej oraz ustalenia i rekomendacje w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej. Strategia jest dokumentem nadrzędnym w stosunku do aktów planistycznych szczebla gminnego. W artykule oceniono wartość implementacją wytycznych wymiaru przestrzennego strategii w stosunku do planów ogólnych gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. W tym celu dokonano przeglądu wytycznych wybranych strategii w zakresie zawartych w nich komponentów przestrzennych. Wyniki te skorelowano z wymaganiami prawymi dotyczącymi zasad ich realizacji. Artykuł ukazuje główne zmiany, jakie zachodzą w planowaniu strategicznym gminy, zapoczątkowane przyjęciem Ustawy z dnia 15 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw.
Strategia rozwoju gminy określa główne cele rozwoju jednostki samorządu terytorialnego szczebla lokalnego oraz sposoby dojścia do ich realizacji. Integruje ona zagadnienia związane z rozwojem społecznym, gospodarczym oraz przestrzennym. Wymiar przestrzenny strategii powinien być realizowany w szczególności poprzez określenie modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej oraz ustalenia i rekomendacje w zakresie kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej. Strategia jest dokumentem nadrzędnym w stosunku do aktów planistycznych szczebla gminnego. W artykule oceniono wartość implementacją wytycznych wymiaru przestrzennego strategii w stosunku do planów ogólnych gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. W tym celu dokonano przeglądu wytycznych wybranych strategii w zakresie zawartych w nich komponentów przestrzennych. Wyniki te skorelowano z wymaganiami prawymi dotyczącymi zasad ich realizacji. Artykuł ukazuje główne zmiany, jakie zachodzą w planowaniu strategicznym gminy, zapoczątkowane przyjęciem Ustawy z dnia 15 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw.
ABSTRACT
The development strategy of the municipality defines the main objectives of the development of communes and the ways of achieving them. It integrates matters related to social, economic and spatial development. The spatial dimension of the strategy should be implemented, in particular, by defining of a functional and spatial structure model as well as establishing and recommending spatial policy. The strategy is a document superior to planning acts at the
municipal level. The article assesses the implementation value of the guidelines of the spatial dimension of the strategy in relation to municipality’s general plans and local development plans. For this purpose, the guidelines of selected strategies were reviewed in terms of their spatial components. These results were correlated with legal requirements regarding the principles of their implementation. The article shows the main changes taking place in the strategic planning of the commune, initiated by the adoption of the Act of July 15, 2020 amending the Act on the principles of development policy and other acts.
The development strategy of the municipality defines the main objectives of the development of communes and the ways of achieving them. It integrates matters related to social, economic and spatial development. The spatial dimension of the strategy should be implemented, in particular, by defining of a functional and spatial structure model as well as establishing and recommending spatial policy. The strategy is a document superior to planning acts at the
municipal level. The article assesses the implementation value of the guidelines of the spatial dimension of the strategy in relation to municipality’s general plans and local development plans. For this purpose, the guidelines of selected strategies were reviewed in terms of their spatial components. These results were correlated with legal requirements regarding the principles of their implementation. The article shows the main changes taking place in the strategic planning of the commune, initiated by the adoption of the Act of July 15, 2020 amending the Act on the principles of development policy and other acts.
REFERENCES
Ciesiółka P., Mikuła Ł., Churski P., Kołsut B., 2023, Model struktury funkcjonalno-przestrzennej w strategii rozwoju ponadlokalnego, Studia Regionalne i Lokalne, 8. https;//doi.org/10.7366/1509499519101 [data dostępu: 01.06.2023].
Drzazga D., 2023, Model struktury funkcjonalno-przestrzennej w strategii rozwoju jednostki samorządu terytorialnego lub obszaru funkcjonalnego, Space-Society-Economy, 34, 15 – 18. https;//doi.org/10.18778/1733-3180.31.01 [data dostępu: 01.06.2023].
Karzyński M., Turzyński M., Roman G., 2022, Model struktury funkcjonalno-przestrzennej obszaru powiatu jako element strategii ponadlokalnej, Europa Regionum 2022, XXXVIII, 169. Dostępne na: https://wnus.usz.edu.pl/er/file/article/download/20078.pdf [data dostępu: 01.06.2023].
Liszewski S., 2008, Geografia urbanistyczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Markowski. T., Drzazga D., 2015, Koncepcja systemu zintegrowanego planowania rozwoju w Polsce (założenia i zasady kierunkowe budowania systemu), Studia KPZK PAN, CLXIV, 21 – 23. Dostępne na: https://journals.pan.pl/Content/97655/mainfile.pdf [data dostępu: 01.06.2023].
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, 2021, Strategia rozwoju gminy – poradnik praktyczny, 4, 61 – 97. Dostępne na: https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/strategia-rozwoju-krok-po-kroku--podrecznik-dla-gmin [data dostępu: 01.06.2023].
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, 2020, Modele struktury funkcjonalno-przestrzennej w strategiach rozwoju, 3. Dostępne na: https://www.gov.pl/attachment/74aa7aa6-c-366-45d6-8aa4-39abaaf90920 [data dostępu: 01.06.2023].
Saternus P., 2013, Leksykon urbanistyki i planowania przestrzennego, BEL Studio, Warszawa, 489.
Sztando A., 2021, Wyzwania systemowej integracji zarządzania przestrzenią z zarządzaniem strategicznym rozwojem w wymiarach lokalnym, subregionalnym i regionalnym, Samorząd Terytorialny, 12, 25. Dostępne na: https://www.researchgate.net/publication/357398538_Wyzwania_systemowej_integracji_zarzadzania_przestrzenia_z_zarzadzaniem_strategicznym_rozwojem_w_wymiarach_lokalnym_subregionalnym_i_regionalnym_Challenges_of_systemic_integration_of_spatial_management [data dostępu: 01.06.2023].
Akty prawne (obowiązujące, nowelizowane)
Projekt Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 6 września 2023 r. w sprawie sposobu przygotowania projektu planu ogólnego gminy. Dostępne na: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12376658 [data dostępu: 10.09.2023].
Ustawa z dnia 15 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2020 poz. 1378. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz.U. 2023 poz. 977, 1506, 1597, 1688, 1890.
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, Dz.U. 2023 poz. 1259, 1273.
Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2023 poz. 1688.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. 2023 poz. 40, 572, 1688.
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Dz.U. 2023 poz. 1094, z późn. zm.
Wykaz analizowanych strategii rozwoju gmin
Strategia rozwoju gminy Błonie na lata 2021 – 2027. Dostępne na: https://blonie.pl/strategia-rozwoju.html [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju gminy Celestynów na lata 2023 – 2030 – projekt. Dostępne na: https://celestynow.pl/celestynow_2021/web/uploads/pub/strony/strona_3403/text/Strategia%20projekt,%20grudzie%C5%84%202022.pdf [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju gminy Izabelin na lata 2022 – 2030 – projekt. Dostępne na: https://www.gmina.izabelin.pl/plik,2844,zalacznik-nr-1-projekt-strategii-plik-pdf.pdf [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju gminy Kałuszyn na lata 2021 – 2030. Dostępne na: https://umgkaluszyn.bip.org.pl/id/388 [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju gminy Lesznowola na lata 2021 – 2030. Dostępne na: https://lesznowola.pl/wp-content/uploads/2023/03/Strategia-Rozwoju-Gminy-Lesznowola-na-lata-2022-3032.pdf [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju gminy Michałowice na lata 2023 – 2030 – projekt. Dostępne na: https://www.michalowice.pl/strategia-rozwoju--gminy [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju gminy Nieporęt na lata 2022 – 2030 – projekt. Dostępne na: https://www.nieporet.pl/strategia-rozwoju-gminy/strategia-rozwoju-gminy-3/52981/?fbclid=IwAR1oTSaWGA--8bQjNgH6mnvNIgAgypA0RQ8AXWI55QQHMAW1j8JzrWjghhTw [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju gminy Raszyn na lata 2022 – 2030. Dostępne na: https://raszyn.pl/sites/default/files/paragraph.attachments.field_attachments/2022-06/STRATEGIA%20ROZWOJU%20GMINY%20RASZYN%20na%20lata%202022-2030%20-%20Konsultacje%20spo%C5%82eczne.pdf
[data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju gminy Sobienie-Jeziory na lata 2023 – 2030 – projekt. Dostępne na: https://sobienie-jeziory.biuletyn.net/fls/bip_pliki/2023_02/BIPF5F5C28DFCB4FEZ/2023.02.28_Strategia_Sobienie-Jeziory__1_.pdf [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju miasta i gminy Góra Kalwaria do 2030 – projekt. Dostępne na: https://bip-v1-files.idcom-jst.pl/sites/47313/wiadomosci/667568/files/projekt_strategia_gora_kalwaria1.pdf [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju miasta Ząbki na lata 2024 – 2033 – projekt. Dostępne na: https://jestemzzabek.pl/uploaded_files/1688443204_ap_1688359861_strategia-rozwoju-miasta-zabki-na--lata-2024-2033.pdf [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju miasta Marki na lata 2022 – 2030. Dostępne na: http://www.marki.pl/zalaczniki/1199-strategia_rozwoju_miasta_marki_na_lata_20222030_1.pdf [data dostępu: 01.06.2023].
Strategia rozwoju miasta Zielonka na lata 2022 – 2030. Dostępne na: https://bip.zielonka.pl/a,21945,strategia-zrownowazonego-rozwoju-gminy-zielonka.html [data dostępu: 01.06.2023].