Wojciech Łachowski, Aleksandra Łęczek
Tereny zielone w dużych miastach Polski. Analiza z wykorzystaniem Sentinel 2 Green areas in large Polish cities. The analysis using Sentinel 2 Urban Development Issues, vol. 68(1), 77–90. https://doi.org/10.51733/udi.2020.68.07
Słowa kluczowe: zieleń miejska, dostępność, Sentinel 2
Keywords: urban green, accessibility, Sentinel 2 |
ABSTRAKT
Tereny zieleni stanowią naturalny filtr zanieczyszczeń gazowych, w tym pyłów zawieszonych, redukując jednocześnie nadmierne ilości dwutlenku węgla w atmosferze. Ich rola w ciągu ostatnich dekad nabiera coraz większego znaczenia. Postępujące zmiany klimatu wymagają intensyfikowania działań adaptacyjnych, dlatego też badania zieleni miejskiej są tak istotne. Prowadzenie stałego monitoringu umożliwiają zobrazowania satelitarne. Wykorzystując zdjęcia Sentinel 2 oraz metodę progowania wskaźnika NDVI, wyznaczyliśmy obszary pokryte roślinnością o dobrej kondycji. Dla miast powyżej 100 tysięcy mieszkańców przeanalizowaliśmy trzy wskaźniki: 1) udział terenów zieleni w całkowitej powierzchni miasta, 2) pofragmentowanie zieleni – analiza stosunku krawędzi do wnętrza terenów zieleni, 3) dostępność zieleni – udział osób z dostępem do terenów zieleni w obrębie 5 minutowego spaceru. Spośród analizowanych miast najwyższym udziałem terenów zieleni charakteryzowały się m.in.: Koszalin, Zielona Góra oraz Kielce. Najniższym stopniem zazielenienia odznaczały się natomiast Opole, Kalisz oraz Białystok. Średni udział terenów zieleni w miastach wyniósł 50%. Najbardziej spójne tereny zieleni charakteryzowały miasta Gdynię oraz Koszalin, najlepszą dostępnością do terenów zieleni natomiast mogły pochwalić się Rzeszów oraz Ruda Śląska.
Tereny zieleni stanowią naturalny filtr zanieczyszczeń gazowych, w tym pyłów zawieszonych, redukując jednocześnie nadmierne ilości dwutlenku węgla w atmosferze. Ich rola w ciągu ostatnich dekad nabiera coraz większego znaczenia. Postępujące zmiany klimatu wymagają intensyfikowania działań adaptacyjnych, dlatego też badania zieleni miejskiej są tak istotne. Prowadzenie stałego monitoringu umożliwiają zobrazowania satelitarne. Wykorzystując zdjęcia Sentinel 2 oraz metodę progowania wskaźnika NDVI, wyznaczyliśmy obszary pokryte roślinnością o dobrej kondycji. Dla miast powyżej 100 tysięcy mieszkańców przeanalizowaliśmy trzy wskaźniki: 1) udział terenów zieleni w całkowitej powierzchni miasta, 2) pofragmentowanie zieleni – analiza stosunku krawędzi do wnętrza terenów zieleni, 3) dostępność zieleni – udział osób z dostępem do terenów zieleni w obrębie 5 minutowego spaceru. Spośród analizowanych miast najwyższym udziałem terenów zieleni charakteryzowały się m.in.: Koszalin, Zielona Góra oraz Kielce. Najniższym stopniem zazielenienia odznaczały się natomiast Opole, Kalisz oraz Białystok. Średni udział terenów zieleni w miastach wyniósł 50%. Najbardziej spójne tereny zieleni charakteryzowały miasta Gdynię oraz Koszalin, najlepszą dostępnością do terenów zieleni natomiast mogły pochwalić się Rzeszów oraz Ruda Śląska.
ABSTRACT
Green areas are a natural filter of pollutants and suspended particulates, reducing excessive amounts of carbon dioxide in the atmosphere. Their role has become increasingly important over the last decades. Gradual climate change requires intensified adaptation measures, hence the research on urban greenery is an essential matter. Permanent monitoring is possible thanks to satellite imagery. Using Sentinel 2 images and the method of NDVI indicator thresholding, areas covered with high-quality vegetation have been determined. For cities with over 100 thousand inhabitants three indicators were analysed: 1) the share of green areas, 2) fragmentation of greenery - analysis of the ratio of edges to the interior of green areas, 3) accessibility of greenery - the share of people with access to green areas within a 5-minute walk. Among the analysed cities, the highest share of green areas was characteristic of Koszalin, Zielona Gora and Kielce. Opole, Kalisz and Bialystok, on the other hand were characterised by the lowest degree of greenery. The average share of high-quality greenery was 50%. The green areas in the cities of Gdynia and Koszalin were recognised as having the highest consistency, while Rzeszow and Ruda Slaska were identified as the cities with the best greenery accessibility.
Green areas are a natural filter of pollutants and suspended particulates, reducing excessive amounts of carbon dioxide in the atmosphere. Their role has become increasingly important over the last decades. Gradual climate change requires intensified adaptation measures, hence the research on urban greenery is an essential matter. Permanent monitoring is possible thanks to satellite imagery. Using Sentinel 2 images and the method of NDVI indicator thresholding, areas covered with high-quality vegetation have been determined. For cities with over 100 thousand inhabitants three indicators were analysed: 1) the share of green areas, 2) fragmentation of greenery - analysis of the ratio of edges to the interior of green areas, 3) accessibility of greenery - the share of people with access to green areas within a 5-minute walk. Among the analysed cities, the highest share of green areas was characteristic of Koszalin, Zielona Gora and Kielce. Opole, Kalisz and Bialystok, on the other hand were characterised by the lowest degree of greenery. The average share of high-quality greenery was 50%. The green areas in the cities of Gdynia and Koszalin were recognised as having the highest consistency, while Rzeszow and Ruda Slaska were identified as the cities with the best greenery accessibility.
REFERENCES
Aburas M. M., Abdullah S. H., Ramli M. F., Ash’aari Z. H., 2015, Measuring Land Cover Change in Seremban, Malaysia Using NDVI Index, Procedia Environmental Sciences, 30(1), 238–243. https://doi.org/10.1016/j.proenv.2015.10.043.
Addabbo P., Focareta M., Marcuccio S., Votto C., Ullo S. L., 2016, Contribution of Sentinel-2 data for applications in vegetation monitoring, Acta IMEKO, 5(2), 44–54. https://doi.org/10.21014/acta_imeko.v5i2.352.
Ahmad A., Aboobaider B. M., Isa M. S. M., Hashim N. M., Rosul M., Muhamad S., Man, S., 2014, Temporal changes in urban green space based on normalized difference vegetation index, Applied Mathematical Sciences, 8(55), 2743–2751. https://doi.org/10.12988/ams.2014.432230.
Brown N., Gerard F., Fuller R., 2002, Mapping of land use classes within the CORINE Land Cover Map of Great Britain, Cartographic Journal, 39(1), 5–14. https://doi.org/10.1179/caj.2002.39.1.5.
Cegielska K., Noszczyk T., Kukulska A., Szylar M., Hernik J., Dixon-Gough R., Jombach S., Valánszki I., Filepné Kovács K., 2018, Land use and land cover changes in post-socialist countries: Some observations from Hungary and Poland, Land Use Policy, 78, 1–18. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2018.06.017.
Choi J.-H., Galea E. R., 2014, Individual Stair Ascent and Descent Walk Speeds Measured in a Korean High-Rise Building, Fire Technology, 50, 267–295. https://doi.org/10.1007/s10694-013-0371-4.
Czarnecki W., 1961, Planowanie miast i osiedli: Tereny zielone, PWN, Warszawa.
Dobbs C., Nitschke C., Kendal D., 2017, Assessing the drivers shaping global patterns of urban vegetation landscape structure, Science of the Total Environment, 592, 171–177. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2017.03.058.
Ekkel E. D., de Vries S., 2017, Nearby green space and human health: Evaluating accessibility metrics, Landscape and Urban Planning, 157, 214–220. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2016.06.008.
European Comission, 2016, Mapping Guide for a European Urban Atlas, European Commision. Dostępne na: https://land.copernicus.eu/user-corner/technical-library/urban-atlas-mapping-guide [data dostępu: 28.10.2020].
European Commission, 2018, Urban Agenda. Dostępne na: http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/policy/themes/urban-development/agenda/pact-of-amsterdam.pdf%0Ahttp://urbanagendaforthe.eu/ [data dostępu: 28.10.2020].
European Space Agency, 2013, Sentinel-2 User Handbook.
Feranec J., Hazeu G., Christensen S., Jaffrain G., 2007, Corine land cover change detection in Europe (case studies of the Netherlands and Slovakia), Land Use Policy, 24(1), 234–247. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2006.02.002.
Fraucqueur L., Morin N., Masse A., Remy P.-Y., Hugé J., Kenner C., Dazin F., Desclée B., Sannier C., 2019, A new Copernicus high resolution layer at pan-European scale: small woody features, [w:] C. M. Neale, A. Maltese (red.), Proceedings Remote Sensing for Agriculture, Ecosystems, and Hydrology XXI,11149,37. DOI: https://doi.org/10.1117/12.2532853.
Giedych R., 2005, Zarys prawnych przemian konkretyzacji pojęcia „tereny zieleni” w II połowie XX wieku w Polsce, [w:] R. Giedych, M. Szumański (red.), Tereny zieleni jako przedmiot planowania miejscowego, Wyd. SGGW, Warszawa, 64–72.
Główny Urząd Statystyczny, 2020, Pojęcia stosowane w statystyce publicznej - GUS. Dostępne na: https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/3198,pojecie.html [data dostępu: 28.10.2020].
Graczyk D., Kundzewicz Z. W., Choryński A., Førland E. J., Pińskwar I., Szwed M., 2019, Heat-related mortality during hot summers in Polish cities. Theoretical and Applied Climatology, 136(3–4), 1259–1273. DOI: https://doi.org/10.1007/s00704-018-2554-x.
Green urban areas, 2020, Copernicus. Dostępne na: https://land.copernicus.eu/user-corner/technical-library/corine-land-cover-nomenclature-guidelines/html/index-clc-141.html [data dostępu: 28.10.2020].
Haas J., Ban Y., 2015, Contribution of fused Sentinel-1A SAR and Sentinel-2A MSI Data to the City Biodiversity Index (CBI), poster na konferencji Mapping Urban Areas from Space – MUAS 2015, Frascati.
Haas, J., Ban Y., 2018, Urban Land Cover and Ecosystem Service Changes based on Sentinel-2A MSI and Landsat TM Data, IEEE Journal of Selected Topics in Applied Earth Observations and Remote Sensing, 11(2), 485–497. https://doi.org/10.1109/JSTARS.2017.2786468.
Hartig T., Mitchell R., de Vries S., Frumkin H., 2014, Nature and Health. Annual Review of Public Health, 35(1), 207–228. https://doi.org/10.1146/annurev-publhealth-032013-182443.
Hogrefe K. R., Patil V. P., Ruthrauff D. R., Meixell B. W., Budde M. E., Hupp J. W., Ward D. H., 2017, Normalized difference vegetation index as an estimator for abundance and quality of Avian Herbivore Forage in Arctic Alaska, Remote Sensing, 9(12), 1–21. https://doi.org/10.3390/rs9121234.
Huang C., Yang J., Jiang P., 2018, Assessing Impacts of Urban Form on Landscape Structure of Urban Green Spaces in China Using Landsat Images Based on Google Earth Engine, Remote Sensing, 10(10), 1569.https://doi.org/10.3390/rs10101569.
Jupová K., Bartaloš T., Soukup T., Moser G., Serpico S. B., Krylov V., De Martino M., Manzke N., Rochard N., 2017, Monitoring of green, open and sealed urban space, 2017 Joint Urban Remote Sensing Event, JURSE 2017. https://doi.org/10.1109/JURSE.2017.7924561.
Kabisch N., Haase D., 2013, Green spaces of European cities revisited for 1990–2006, Landscape and Urban Planning, 110, 113–122. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2012.10.017.
Kabisch N., Strohbach M., Haase D., Kronenberg J., 2016, Urban green space availability in European cities, Ecological Indicators, 70, 586–596. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2016.02.029.
Kopecká M., Szatmári D., Rosina K., 2017, Analysis of urban green spaces based on sentinel-2A: Case studies from Slovakia, Land, 6(2), #25. https://doi.org/10.3390/land6020025.
Kosiński K., Kozłowska T., 2003, Zastosowanie wskaźnika NDVI i filtracji kierunkowej do rozpoznawania użytków zielonych oraz analizy zmian siedlisk i zbiorowisk łąkowych, Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji,13B, Wrocław – Polanica Zdrój, 15–17 września 2003.
Krüger T., Herbrich J., Hecht R., Oczipka M., Behnisch M., 2018, Investigating the suitability of Sentinel-2 data to derive the urban vegetation structure, Remote Sensing Technologies and Applications in Urban Environments III. October, 23. https://doi.org/10.1117/12.2325337.
Labib S. M., Harris A., 2018, The potentials of Sentinel-2 and LandSat-8 data in green infrastructure extraction, using object based image analysis (OBIA) method, European Journal of Remote Sensing, 51(1), 231–240. https://doi.org/10.1080/22797254.2017.1419441.
McGarigal K., 2015, Fragstats Help, Department of Environmental Conservation University of Massachusetts, Amherst.
McGarigal K., Marks B. J., 2008, Fragstats - spatial pattern analysis program for quantifying landscape structure. Forest Science Department Oregon State University, Corvallis.
Petrişor A. I., 2015, Assessment of the Green Infrastructure of Bucharest using CORINE and Urban Atlas data, Urbanism. Arhitectură. Construcţii, 6(2), 19–24.
Prastacos P., Lagarias A., Chrysoulakis N., 2017, Using the Urban Atlas dataset for estimating spatial metrics. Methodology and application in urban areas of Greece, Cybergeo. European Journal of Geography, #815. https://doi.org/10.4000/cybergeo.28051.
Rafiee, R., Salman Mahiny A., Khorasani N., 2009, Assessment of changes in urban green spaces of Mashad city using satellite data, International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 11(6), 431–438. https://doi.org/10.1016/j.jag.2009.08.005.
Rego F. C., Bunting S. C., Strand E. K., Godinho-Ferreira P., 2019, Applied Landscape Ecology, Wiley, Chichester.
Rouse, J. W., Jr., Haas R. H., Schell J. A., Deering D. W., 1974, Monitoring Vegetation Systems in the Great Plains with Erts, NASSP, 351, 309. Dostępne na: https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1974NASSP.351..309R/abstract [data dostępu: 28.10.2020].
Ruth M., Franklin R. S., 2014, Livability for all? Conceptual limits and practical implications, Applied Geography, 49, 18–23. DOI: https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2013.09.018.
Soltani, A., & Sharifi, E. 2017, Daily variation of urban heat island effect and its correlations to urban greenery: A case study of Adelaide, Frontiers of Architectural Research, 6(4), 529–538. https://doi.org/10.1016/j.foar.2017.08.001.
Stohlgren T. J., Chong G. W., Kalkhan M. A., Schell L. D., 1997, Multiscale sampling of plant diversity: Effects of minimum mapping unit size, Ecological Applications, 7(3), 1064–1074. https://doi.org/10.1890/1051-0761(1997)007[1064:MSOPDE]2.0.CO;2.
Suess S., van der Linden S., Okujeni A., Griffiths P., Leitão P. J., Schwieder M., Hostert P., 2018, Characterizing 32 years of shrub cover dynamics in southern Portugal using annual Landsat composites and machine learning regression modeling, Remote Sensing of Environment, 219, 353–364. DOI: https://doi.org/10.1016/j.rse.2018.10.004.
Szczepanowska B. H., 21.04.2015, Zieleń w mieście jako sposób na miejskie wyspy ciepła, Zielona Góra – Inicjatywa mieszkańców na rzeczy przyjaznej przestrzeni. Dostępne na: https://zielonagorapl.wordpress.com/2015/04/21/zielen-w-miescie-jako-sposob-na-miejskie-wyspy-ciepla/ [data dostępu: 28.10.2020].
Szumański M., Niemirski A., 2005, Projekt klasyfikacji obiektów terenów zieleni, [w:] R. Giedych, M. Szumański (red.), Tereny zieleni jako przedmiot planowania miejscowego (wybór tekstów), Wyd. SGGW, Warszawa.
Tian Y., Jim C. Y., Wang H., 2014, Assessing the landscape and ecological quality of urban green spaces in a compact city, Landscape and Urban Planning, 121, 97–108. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2013.10.001.
Van De Voorde T., Vlaeminck J., Canters F., 2008, Comparing different approaches for mapping urban vegetation cover from landsat ETM+ data: A case study on brussels, Sensors, 8(6), 3880–3902. https://doi.org/10.3390/s8063880.
Wellmann T., Schug F., Haase D., Pflugmacher D., van der Linden S., 2020, Green growth? On the relation between population density, land use and vegetation cover fractions in a city using a 30-years Landsat time series, Landscape and Urban Planning, 202(June), 103857. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2020.103857.
Wood L., Hooper P., Foster S., Bull F., 2017, Public green spaces and positive mental health – investigating the relationship between access, quantity and types of parks and mental wellbeing, Health and Place, 48(July), 63–71. https://doi.org/10.1016/j.healthplace.2017.09.002.
Yılmaz R., 2010, Monitoring land use/land cover changes using CORINE land cover data: A case study of Silivri coastal zone in Metropolitan Istanbul, Environmental Monitoring and Assessment, 165(1–4), 603–615. https://doi.org/10.1007/s10661-009-0972-z.
Žlender V., Ward Thompson C., 2017, Accessibility and use of peri-urban green space for inner-city dwellers: A comparative study. Landscape and Urban Planning, 165, 193–205. DOI: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2016.06.011.
Akty prawne i orzecznictwo
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, Dz.U. 2003 nr 164 poz. 1587.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, Dz.U. 2013 poz. 21.
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880.
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717.
Źródła internetowe i bazy danych
BDL GUS - Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego: https://bdl.stat.gov.pl/BDL/ [data dostępu: 28.10.2020].
SciHub: https://scihub.copernicus.eu/ [data dostępu: 28.10.2020].
Aburas M. M., Abdullah S. H., Ramli M. F., Ash’aari Z. H., 2015, Measuring Land Cover Change in Seremban, Malaysia Using NDVI Index, Procedia Environmental Sciences, 30(1), 238–243. https://doi.org/10.1016/j.proenv.2015.10.043.
Addabbo P., Focareta M., Marcuccio S., Votto C., Ullo S. L., 2016, Contribution of Sentinel-2 data for applications in vegetation monitoring, Acta IMEKO, 5(2), 44–54. https://doi.org/10.21014/acta_imeko.v5i2.352.
Ahmad A., Aboobaider B. M., Isa M. S. M., Hashim N. M., Rosul M., Muhamad S., Man, S., 2014, Temporal changes in urban green space based on normalized difference vegetation index, Applied Mathematical Sciences, 8(55), 2743–2751. https://doi.org/10.12988/ams.2014.432230.
Brown N., Gerard F., Fuller R., 2002, Mapping of land use classes within the CORINE Land Cover Map of Great Britain, Cartographic Journal, 39(1), 5–14. https://doi.org/10.1179/caj.2002.39.1.5.
Cegielska K., Noszczyk T., Kukulska A., Szylar M., Hernik J., Dixon-Gough R., Jombach S., Valánszki I., Filepné Kovács K., 2018, Land use and land cover changes in post-socialist countries: Some observations from Hungary and Poland, Land Use Policy, 78, 1–18. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2018.06.017.
Choi J.-H., Galea E. R., 2014, Individual Stair Ascent and Descent Walk Speeds Measured in a Korean High-Rise Building, Fire Technology, 50, 267–295. https://doi.org/10.1007/s10694-013-0371-4.
Czarnecki W., 1961, Planowanie miast i osiedli: Tereny zielone, PWN, Warszawa.
Dobbs C., Nitschke C., Kendal D., 2017, Assessing the drivers shaping global patterns of urban vegetation landscape structure, Science of the Total Environment, 592, 171–177. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2017.03.058.
Ekkel E. D., de Vries S., 2017, Nearby green space and human health: Evaluating accessibility metrics, Landscape and Urban Planning, 157, 214–220. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2016.06.008.
European Comission, 2016, Mapping Guide for a European Urban Atlas, European Commision. Dostępne na: https://land.copernicus.eu/user-corner/technical-library/urban-atlas-mapping-guide [data dostępu: 28.10.2020].
European Commission, 2018, Urban Agenda. Dostępne na: http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/policy/themes/urban-development/agenda/pact-of-amsterdam.pdf%0Ahttp://urbanagendaforthe.eu/ [data dostępu: 28.10.2020].
European Space Agency, 2013, Sentinel-2 User Handbook.
Feranec J., Hazeu G., Christensen S., Jaffrain G., 2007, Corine land cover change detection in Europe (case studies of the Netherlands and Slovakia), Land Use Policy, 24(1), 234–247. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2006.02.002.
Fraucqueur L., Morin N., Masse A., Remy P.-Y., Hugé J., Kenner C., Dazin F., Desclée B., Sannier C., 2019, A new Copernicus high resolution layer at pan-European scale: small woody features, [w:] C. M. Neale, A. Maltese (red.), Proceedings Remote Sensing for Agriculture, Ecosystems, and Hydrology XXI,11149,37. DOI: https://doi.org/10.1117/12.2532853.
Giedych R., 2005, Zarys prawnych przemian konkretyzacji pojęcia „tereny zieleni” w II połowie XX wieku w Polsce, [w:] R. Giedych, M. Szumański (red.), Tereny zieleni jako przedmiot planowania miejscowego, Wyd. SGGW, Warszawa, 64–72.
Główny Urząd Statystyczny, 2020, Pojęcia stosowane w statystyce publicznej - GUS. Dostępne na: https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/3198,pojecie.html [data dostępu: 28.10.2020].
Graczyk D., Kundzewicz Z. W., Choryński A., Førland E. J., Pińskwar I., Szwed M., 2019, Heat-related mortality during hot summers in Polish cities. Theoretical and Applied Climatology, 136(3–4), 1259–1273. DOI: https://doi.org/10.1007/s00704-018-2554-x.
Green urban areas, 2020, Copernicus. Dostępne na: https://land.copernicus.eu/user-corner/technical-library/corine-land-cover-nomenclature-guidelines/html/index-clc-141.html [data dostępu: 28.10.2020].
Haas J., Ban Y., 2015, Contribution of fused Sentinel-1A SAR and Sentinel-2A MSI Data to the City Biodiversity Index (CBI), poster na konferencji Mapping Urban Areas from Space – MUAS 2015, Frascati.
Haas, J., Ban Y., 2018, Urban Land Cover and Ecosystem Service Changes based on Sentinel-2A MSI and Landsat TM Data, IEEE Journal of Selected Topics in Applied Earth Observations and Remote Sensing, 11(2), 485–497. https://doi.org/10.1109/JSTARS.2017.2786468.
Hartig T., Mitchell R., de Vries S., Frumkin H., 2014, Nature and Health. Annual Review of Public Health, 35(1), 207–228. https://doi.org/10.1146/annurev-publhealth-032013-182443.
Hogrefe K. R., Patil V. P., Ruthrauff D. R., Meixell B. W., Budde M. E., Hupp J. W., Ward D. H., 2017, Normalized difference vegetation index as an estimator for abundance and quality of Avian Herbivore Forage in Arctic Alaska, Remote Sensing, 9(12), 1–21. https://doi.org/10.3390/rs9121234.
Huang C., Yang J., Jiang P., 2018, Assessing Impacts of Urban Form on Landscape Structure of Urban Green Spaces in China Using Landsat Images Based on Google Earth Engine, Remote Sensing, 10(10), 1569.https://doi.org/10.3390/rs10101569.
Jupová K., Bartaloš T., Soukup T., Moser G., Serpico S. B., Krylov V., De Martino M., Manzke N., Rochard N., 2017, Monitoring of green, open and sealed urban space, 2017 Joint Urban Remote Sensing Event, JURSE 2017. https://doi.org/10.1109/JURSE.2017.7924561.
Kabisch N., Haase D., 2013, Green spaces of European cities revisited for 1990–2006, Landscape and Urban Planning, 110, 113–122. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2012.10.017.
Kabisch N., Strohbach M., Haase D., Kronenberg J., 2016, Urban green space availability in European cities, Ecological Indicators, 70, 586–596. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2016.02.029.
Kopecká M., Szatmári D., Rosina K., 2017, Analysis of urban green spaces based on sentinel-2A: Case studies from Slovakia, Land, 6(2), #25. https://doi.org/10.3390/land6020025.
Kosiński K., Kozłowska T., 2003, Zastosowanie wskaźnika NDVI i filtracji kierunkowej do rozpoznawania użytków zielonych oraz analizy zmian siedlisk i zbiorowisk łąkowych, Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji,13B, Wrocław – Polanica Zdrój, 15–17 września 2003.
Krüger T., Herbrich J., Hecht R., Oczipka M., Behnisch M., 2018, Investigating the suitability of Sentinel-2 data to derive the urban vegetation structure, Remote Sensing Technologies and Applications in Urban Environments III. October, 23. https://doi.org/10.1117/12.2325337.
Labib S. M., Harris A., 2018, The potentials of Sentinel-2 and LandSat-8 data in green infrastructure extraction, using object based image analysis (OBIA) method, European Journal of Remote Sensing, 51(1), 231–240. https://doi.org/10.1080/22797254.2017.1419441.
McGarigal K., 2015, Fragstats Help, Department of Environmental Conservation University of Massachusetts, Amherst.
McGarigal K., Marks B. J., 2008, Fragstats - spatial pattern analysis program for quantifying landscape structure. Forest Science Department Oregon State University, Corvallis.
Petrişor A. I., 2015, Assessment of the Green Infrastructure of Bucharest using CORINE and Urban Atlas data, Urbanism. Arhitectură. Construcţii, 6(2), 19–24.
Prastacos P., Lagarias A., Chrysoulakis N., 2017, Using the Urban Atlas dataset for estimating spatial metrics. Methodology and application in urban areas of Greece, Cybergeo. European Journal of Geography, #815. https://doi.org/10.4000/cybergeo.28051.
Rafiee, R., Salman Mahiny A., Khorasani N., 2009, Assessment of changes in urban green spaces of Mashad city using satellite data, International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 11(6), 431–438. https://doi.org/10.1016/j.jag.2009.08.005.
Rego F. C., Bunting S. C., Strand E. K., Godinho-Ferreira P., 2019, Applied Landscape Ecology, Wiley, Chichester.
Rouse, J. W., Jr., Haas R. H., Schell J. A., Deering D. W., 1974, Monitoring Vegetation Systems in the Great Plains with Erts, NASSP, 351, 309. Dostępne na: https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1974NASSP.351..309R/abstract [data dostępu: 28.10.2020].
Ruth M., Franklin R. S., 2014, Livability for all? Conceptual limits and practical implications, Applied Geography, 49, 18–23. DOI: https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2013.09.018.
Soltani, A., & Sharifi, E. 2017, Daily variation of urban heat island effect and its correlations to urban greenery: A case study of Adelaide, Frontiers of Architectural Research, 6(4), 529–538. https://doi.org/10.1016/j.foar.2017.08.001.
Stohlgren T. J., Chong G. W., Kalkhan M. A., Schell L. D., 1997, Multiscale sampling of plant diversity: Effects of minimum mapping unit size, Ecological Applications, 7(3), 1064–1074. https://doi.org/10.1890/1051-0761(1997)007[1064:MSOPDE]2.0.CO;2.
Suess S., van der Linden S., Okujeni A., Griffiths P., Leitão P. J., Schwieder M., Hostert P., 2018, Characterizing 32 years of shrub cover dynamics in southern Portugal using annual Landsat composites and machine learning regression modeling, Remote Sensing of Environment, 219, 353–364. DOI: https://doi.org/10.1016/j.rse.2018.10.004.
Szczepanowska B. H., 21.04.2015, Zieleń w mieście jako sposób na miejskie wyspy ciepła, Zielona Góra – Inicjatywa mieszkańców na rzeczy przyjaznej przestrzeni. Dostępne na: https://zielonagorapl.wordpress.com/2015/04/21/zielen-w-miescie-jako-sposob-na-miejskie-wyspy-ciepla/ [data dostępu: 28.10.2020].
Szumański M., Niemirski A., 2005, Projekt klasyfikacji obiektów terenów zieleni, [w:] R. Giedych, M. Szumański (red.), Tereny zieleni jako przedmiot planowania miejscowego (wybór tekstów), Wyd. SGGW, Warszawa.
Tian Y., Jim C. Y., Wang H., 2014, Assessing the landscape and ecological quality of urban green spaces in a compact city, Landscape and Urban Planning, 121, 97–108. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2013.10.001.
Van De Voorde T., Vlaeminck J., Canters F., 2008, Comparing different approaches for mapping urban vegetation cover from landsat ETM+ data: A case study on brussels, Sensors, 8(6), 3880–3902. https://doi.org/10.3390/s8063880.
Wellmann T., Schug F., Haase D., Pflugmacher D., van der Linden S., 2020, Green growth? On the relation between population density, land use and vegetation cover fractions in a city using a 30-years Landsat time series, Landscape and Urban Planning, 202(June), 103857. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2020.103857.
Wood L., Hooper P., Foster S., Bull F., 2017, Public green spaces and positive mental health – investigating the relationship between access, quantity and types of parks and mental wellbeing, Health and Place, 48(July), 63–71. https://doi.org/10.1016/j.healthplace.2017.09.002.
Yılmaz R., 2010, Monitoring land use/land cover changes using CORINE land cover data: A case study of Silivri coastal zone in Metropolitan Istanbul, Environmental Monitoring and Assessment, 165(1–4), 603–615. https://doi.org/10.1007/s10661-009-0972-z.
Žlender V., Ward Thompson C., 2017, Accessibility and use of peri-urban green space for inner-city dwellers: A comparative study. Landscape and Urban Planning, 165, 193–205. DOI: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2016.06.011.
Akty prawne i orzecznictwo
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, Dz.U. 2003 nr 164 poz. 1587.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, Dz.U. 2013 poz. 21.
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880.
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717.
Źródła internetowe i bazy danych
BDL GUS - Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego: https://bdl.stat.gov.pl/BDL/ [data dostępu: 28.10.2020].
SciHub: https://scihub.copernicus.eu/ [data dostępu: 28.10.2020].